Wil je al heel lang je website laten aanpassen? Of juist een compleet nieuwe website maken om je werk en jezelf te presenteren? Dan heb ik een tip voor je (naast deze 6 tips om je website te verbeteren natuurlijk!). Je kunt sinds dit jaar gebruik maken van een mooie regeling van Mondriaanfonds en Fonds Kwadraat voor het maken of aanpassen van je website. Bij deze regeling wordt 50% gesubsidieerd door de fondsen en voor 50% maak je gebruik van een lening. Heel fijn dat deze regeling er nu (en volgend jaar!) is, want meestal kun je bij fondsen geen aanvragen doen voor dit soort dingen. Door tijd- en geldgebrek blijft de website daardoor vaak een ondergeschoven kindje. Jammer, want het blijft ondanks het belang van social media, toch een belangrijk onderdeel van je zichtbaarheid.

Om in aanmerking te komen voor de regeling moet je ten minste een jaar professioneel werkzaam zijn als beeldend kunstenaar. Alle informatie en hoe je moet aanvragen vind je op de site van het Mondriaanfonds.

Een van de dingen die je ook nodig hebt om een aanvraag in te kunnen dienen, is een offerte van het bureau waar je de website wilt laten maken. Je kunt een offerte bij mij aanvragen, want ik maak websites voor kunstenaars en creatieven én leer je om er zelf mee te werken (een paar voorbeelden van sites die ik maakte vind je onder Projecten). Maar, voordat je een offerte aanvraagt vind ik het ook belangrijk om te vertellen hoe ik werk en ook wat ik níet doe. Om met dat laatste te beginnen: ik ben geen dtp’er, grafisch vormgever, html-expert of SEO-goeroe. Wat ik dan wel ben? Kunsthistoricus en communicatie-expert met veel ervaring in de kunst- en cultuursector én met het (laten) ontwikkelen van websites voor culturele organisaties en kunstenaars. Ook geef ik al enkele jaren trainingen aan kunstenaars en creatieven over het verbeteren van je website.

Hoe ga ik te werk?
Als ik een website met je ga maken, besteed ik veel aandacht aan het maken van een heldere indeling (navigatiestructuur) zodat je jouw werk overzichtelijk en logisch kunt presenteren. We gaan in gesprek over wat nu eigenlijk het doel is van je site: werk verkopen? Een visitekaartje richting fondsen of galeries? Dit beïnvloedt namelijk de indeling en de uitstraling van de site. Ook kan ik je helpen met het (her)schrijven van de teksten op je site, zodat de teksten helder, bondig en behapbaar zijn en toch inzicht geven in jouw werk en inspiratie. Tenslotte zorg ik dat de zoekmachine-optimalisatie op orde is en je zelf aan de slag kunt met je site. Zodat je geen extern bureau nodig hebt om aanpassingen door te voeren. Om te zorgen dat je zonder technische kennis je website zelf bij kunt houden, werk ik met site-builders zoals Wordpress of Weebly. Ook als dit je eerste website wordt, weet ik zeker dat je hier mee kunt leren werken.

Als je denkt dat deze opzet bij je past, kun je zeker een offerte aanvragen. Dat kan door mij te mailen en kort iets te vertellen over wat je met je site voor ogen hebt. 

Let op: de deadlines voor de regeling in 2022 is 13 november. En in 2023: 22 januari, 19 maart en 14 mei.

Wil je liever direct een bondig advies hoe je jouw site kunt verbeteren? Dat kan met mijn Quickscan voor je website. 

Deze blog schreef ik voor Cultuur+Ondernemen en is verschenen op hun website. 

Op een vakantie gebeurt het me nog wel eens. Dwalend door een onbekende stad valt ons oog op een mooi restaurant. De plek, de ambiance, het uitzicht: precies wat we zoeken. We werpen een laatste blik op de menukaart bij de ingang van het terras. Prachtige gerechten. Maar dan daarachter….. geen prijs. Oef, net op tijd gezien! Dit past vast niet in ons budget. We keren om, op zoek naar een plek waar we niet voor verrassingen komen te staan.

Winkel zonder prijskaartjes
Iets soortgelijks gebeurt me vaak als ik de websites van kunstenaars bekijk. Want daar is iets vreemds mee aan de hand. Het is een van de weinige ‘winkels’ waar je regelmatig de prijs van de producten niet te zien krijgt. Voor mij steevast een irritatie als ik overweeg een kunstwerk aan te schaffen. En daarin ben ik niet de enige. In een twitterdraadje van Sylvia Witteman over het niet vermelden van prijzen bij mode-items in Volkskrant Magazine verzuchtte een twitteraar (@mterborg): ‘Ik koop nooit iets waar geen prijs bij staat, zelfs niet in de supermarkt. Als ik als klant extra moeite moet doen willen ze mijn geld blijkbaar niet hebben denk ik dan.’

Redenen om geen prijs te noemen
Willen die kunstenaars niets verkopen? Integendeel. Maar wat houdt hen dan tegen? Dit zijn de redenen die ik het meest tegenkom en mijn adviezen daarover:
​
Onzekerheid: wat is mijn werk waard?
Verrassend genoeg komt dit niet alleen voor bij beginnende kunstenaars. Ook gevestigde kunstenaars vinden het vaak lastig een prijs te bepalen. Toch is het belangrijk. Kijk hiervoor naar wat je collega-kunstenaars doen, hanteer een formule voor het berekenen van de prijs, of reken eens na op welk uurtarief je uitkomt. Zorg dat je weet waaróm je vraagt wat je vraagt. Dat komt uiteindelijk de gehele sector ten goede. 

Relatie met een galerie
Vaak gehoord en relevant als je werk exposeert of een vaste galerie hebt: galeries zouden niet willen dat je je prijzen online zet. Zij krijgen provisie als het werk via hen verkocht wordt. Soms zie je dan ook dat in een galerie een hogere prijs wordt gevraagd dan via de eigen kanalen. Maar het is gemakkelijker om vaste prijzen te hanteren, zo voorkom je scheve gezichten bij kopers. Dit betekent dus dat je de afdracht aan een galerie meeneemt in je prijs, in plaats van in de galerie een ‘toeslag’ te vragen.
Ook kun je met een galerie een termijn afspreken voor de afdracht van provisie, bijvoorbeeld tot enkele weken na de expositie in de galerie. Of je biedt de werken op je site aan met vermelding van prijzen, maar linkt voor verkoop door naar de galerie. Zo zijn er meer afspraken denkbaar. Zowel kunstkopers als galeries hebben zich het afgelopen jaar noodgedwongen op kunst online gestort, zoals uit dit artikel in Het Parool blijkt. Dat biedt kansen. Openheid en transparantie over de prijs zijn daarvoor een voorwaarde. 

Behoefte aan persoonlijk contact met een koper
Veel kunstenaars hopen met een ‘prijs op aanvraag’ bezoekers te verleiden contact op te nemen en hen zo een stap verder te helpen in het verkoopproces. Maar gemak dient de mens: de meeste potentiële kopers nemen die moeite niet. En zoals het restaurant zonder prijslijst afschrikt, doet een kunstwerk zonder prijs dat ook.

Dat betekent natuurlijk niet dat je niet moet bouwen aan een relatie met je potentiële klanten! Maar het laten opvragen van een prijslijst is daarvoor niet de enige manier. Denk eens aan interactie op je social media. Of contact opnemen voor detailfoto’s van een werk of een atelierbezoek. Soms heeft deze overweging overigens ook te maken met onzekerheid vanuit de kunstenaar. In een persoonlijk gesprek hoopt die erachter te komen welke prijs de koper bereid is te betalen.

De prijzen liggen niet vast
Soms staat de prijs van een werk (nog) niet vast. Denk aan een kunstwerk in opdracht, een lied op maat, of een voorstelling voor een bedrijf. Wees duidelijk dat je geen eenheidsworst biedt en geef een indicatie zodat de klant weet wat hij kan verwachten: ‘Een voorstelling op maat van 30 minuten kan al vanaf…..’. Of: prijzen zijn afhankelijk van het gekozen formaat en materiaal en variëren tussen…. en …..’. Zo kunnen geïnteresseerden direct inschatten of je werk binnen hun budget valt en of het zinvol is verder in gesprek te gaan.

Soms zijn de redenen nog verder gezocht. Zo sprak ik eens een beeldend kunstenaar die niet wilde dat potentiële inbrekers de waarde van haar werk wisten.  En ook zijn er kunstenaars die menen dat het niet chique is om je prijzen te vermelden of dat het zou afleiden van de inhoud van je werk. Beeldend kunstenaar Mirna Limon vertelt: “Ik heb de indruk dat het steeds meer verandert op de academie, maar tien jaar geleden werd je soms zelfs raar aangekeken wanneer je vertelde dat je je werk wilde verkopen. Want je moest vooral geen commerciële kunstenaar worden.

Je prijs noemen haalt drempels weg
Er zijn dus talloze redenen aan te voeren om géén prijzen op je website te vermelden. Maar ze leggen het wat mij betreft allemaal af tegen dé reden om het wel te doen: je haalt zoveel mogelijk drempels voor je kopers weg. Kunstenaar Britt Dorenbosch nam onlangs de stap om op haar site een shop met kunstwerken mét prijzen toe te voegen. “Als ik fan van ben van een kunstenaar zoek ik zelf ook op internet of er iets te koop is en voor hoeveel dat dan is. Ik wil meer geld verdienen met mijn kunst en een webshop leek dan ook een goede stap, zo maak ik het kopers makkelijk.” 

Kopers houden van duidelijkheid
​En zo is het maar net: (potentiële) kopers houden van duidelijkheid. Hou bij het aanbieden van je werk áltijd de bezoeker van je site voor ogen. Wat wil die persoon vinden? Wanneer haakt die af? Het aanbod van kunst online is immers overweldigend en klanten zijn met één klik je winkel weer uit. Bied bij het presenteren van je werk online dus de kwaliteit, persoonlijke aandacht en zorgvuldigheid van een goed restaurant. En combineer dat met een vleugje bravoure van een marktkoopman die zijn publiek kent, een vlotte babbel heeft, persoonlijk contact maakt én niet bang is zijn prijzen van de daken te schreeuwen. 

Wil jij je als kunstenaar of creatief professioneel verder ontwikkelen? Zowel ZZP'ers als mensen in loondienst kunnen bij Werktuig PPO hiervoor financiering aanvragen. Een derde (of soms meer) van de kosten voor je opleiding of individuele ontwikkeltraject wordt vergoed. De regeling geldt voor zelfstandigen en mensen in loondienst.

Je hoeft niet per se een complete opleiding of een standaard cursus te volgen. In je plan gaat het om jóuw leerdoelen en hoe je die wilt bereiken. Je kunt zelf aangeven met wie en hoe je wilt werken. Je kunt dus ook kiezen voor een persoonlijk ontwikkelingtraject met een adviseur, begeleider of coach naar keuze. Op die manier kun je ook mijn diensten via Werktuig PPO laten meefinancieren. Dit kan als je je bijvoorbeeld wilt ontwikkelen op het gebied van communicatie, social media, publieksbereik of fondsaanvragen. Een combinatie daarvan is natuurlijk ook mogelijk. 

Werktuig PPO vergoedt maximaal een derde van de kosten, met een maximum van van € 2000,- per kalenderjaar. De overige kosten moeten gefinancierd worden door de aanvrager, je werkgever of een andere partij. In principe krijg je al na drie dagen de uitslag. Ook het voorschot staat (zo begreep ik van aanvragers) snel op je rekening. Op deze manier kun je dus heel snel starten met het werken aan jouw ontwikkelvraag.

Een voorbeeld: momenteel werk ik met een choreograaf die via werktuig PPO van mij 30 uur les en advies krijgt op het gebied van ontwikkelen van een communicatiestrategie, fondsenwervingsstrategie, het ontwikkelen van haar schrijfvaardigheid en het maken van een social media plan. 

​Je vindt meer informatie en het aanvraagformulier op de website van Werktuig PPO. Wil je een aanvraag doen waarin je mijn diensten meeneemt? Neem even contact met me op, om een plan op maat te maken!

NB: mijn workshops en curssussen kun je meenemen in je aanvraag bij Werktuig PPO. Ik ben echter niet verantwoordelijk voor de afhandeling van aanvragen. Ook voor vragen over de werkwijze en wie of wat in aanmerking komt verwijs ik je graag naar de website van Werktuig PPO zelf. 

* Dit is een bijgewerkte versie van een blog uit 2014.* 

Met grote regelmaat bekijk ik websites van kunstenaars en creatieven. Voor mijn werk, maar ook als geïnteresseerde kunstkoper. Daarbij viel me steeds een aantal dingen op. Dingen waar ik, in gesprekken met kunstenaars, al vaker tegenaan ben gelopen. Ik haak als kunstkoper af vanwege sommige van deze punten, en dat is niet alleen jammer voor mijn kunstcollectie, maar vooral ook voor de kunstenaars zelf. Daarom hier mijn 6 tips om als kunstenaar je website te verbeteren. 


1)      Show, don’t tell
Alle websites die ik bekeek, waren van beeldend kunstenaars. En op veel van hen sites zag ik opvallend weinig….. beeld. Veel kunstenaars zien een site blijkbaar als een tekstueel medium en kunnen er daarom wellicht niet zo goed mee overweg. Ze zien het als een ‘folder’ en gooien het vol met teksten over henzelf, bespiegelingen over hun werk en soms zelfs een CV van vijf kantjes. Dat is alsof je het tekstbordje in het museum drie keer zo groot zou maken als het kunstwerk waarnaar het verwijst. Zet datgene waar je goed in bent centraal: je werk. In het geval van een beeldend kunstenaar geldt dan ook des te meer: show, don’t tell. 

2)      Maar let op, het kan ook te gek
Je kunt het ook té gek maken. Regelmatig zie ik websites die alleen bestaan uit een serie beelden en verder weinig duiding geven over het werk. Soms is het zelfs lastig te achterhalen welke kunstenaar er achter het werk zit. Waar exposeert hij of zij? Hoe kom  ik in contact? Wacht even… is er op deze website überhaupt nog meer informatie te vinden naast de foto’s? Het kan natuurlijk dat zo'n website een opzichzelfstaand project is, en dat de kunstenaar zich niet bekend wil maken of werk wil verkopen of exposeren. Maar dat lijkt me sterk. Maak het jezelf niet te moeilijk en zorg dat je vindbaar en bereikbaar bent. 

3)      Schaam je niet voor je prijzen
Wat is dat toch met kunstenaars en de prijzen voor hun werk? Moet ik het er uit trékken? Vrijwel nooit kom ik websites van kunstenaars tegen waar bij alle werken prijzen vermeld staan. Ik was deze week actief op zoek naar iets om aan te schaffen, maar had dit keer geen zin om allerlei kunstenaars te gaan benaderen met de vraag ‘aan welke prijzen moet ik denken bij je werk?’. Schamen ze zich ervoor? Verschilt de vraagprijs zoveel met de prijs tot waar ze eventueel bereid zijn te zakken?  Ik heb het idee dat het klanten veel meer afschrikt als ze geen enkel idee hebben van de prijs (en dat is vaak zo!). Denk maar aan een restaurant zonder prijzen op de menukaart: schreeuwend duur.
Ik vermoed dat de meeste kunstenaars onzeker zijn over hun prijzen, of zelfs helemaal geen idee hebben wat ze voor hun werk kunnen vragen. Ik heb zelfs eens een, weliswaar beginnend, kunstenaar geadviseerd zijn prijzen te verdrievoudigen. Hij vroeg zó weinig, dat mensen de prijs als een teken zagen dat zijn werk wel niet veel soeps zou zijn. Om over zijn eigen uurtarief bij die prijzen nog maar te zwijgen. Mijn advies: zet eens voor jezelf op papier hoe lang je aan een werk bezig bent geweest. Vergeet niet om de onderzoeksfase mee te nemen. Wat zijn je materiaalkosten geweest? Hoeveel werk moet je verkopen om een redelijk inkomen te verdienen? Op die manier zul je snel merken dat je prijzen helemaal zo gek nog niet zijn, en waarschijnlijk zelfs te laag. Denk met die gegevens op een rijtje na over wat voor jou als maker als een eerlijke prijs voor je werk voelt, en zet dat vervolgens op je site. 

4)      Houd een goede agenda bij, inclusief ‘open atelier’
Kunst moet gezien worden, en vaak zelfs aangeraakt. Daarom wil ik weten waar ik je werk kan bekijken. Niet vorig jaar in die ene solo-expositie in een galerie in Oost-Nederland. Maar ook gewoon in het café waar je mag exposeren, of in jouw eigen atelier. Dat het heel goed mogelijk is om een afspraak te maken om je werk te komen bekijken in jouw eigen atelier, weten veel potentiële kopers niet. Zet het prominent op je website of plan regelmatig een ‘open atelier’ en zet die in je agenda. En, houd je site actueel! 

5)      Laat zien wie je bent en wat je doet
Heel veel mensen weten niet wat er in een atelier allemaal gebeurt. Dat je soms dagen aan het hakken bent aan een beeld van slechts 30 centimeter hoog. Dat je al je schilderijen zélf inpakt, sjouwt en vervoert naar de kunstbeurs van één dag. De voorstudies, de misbaksels, het maakproces: laat het zien! Hiermee help je jezelf gelijk wat betreft punt 3: als mensen zien wat je werk inhoudt, hoeveel tijd er in gaat zitten, lijken die prijzen ineens helemaal niet meer zo gek.

6)      Experimenteel zijn mag. Maar liever niet op je website. 
Kunstenaars schuwen het experiment niet. En dat is goed. Maar houd je bij het ontwerpen van je website een beetje in. Experimentele websites zijn meestal een hel voor mensen die snel willen vinden wat ze zoeken. Felle kleuren, knipperende lampjes, automatische downloads van muziekbestanden, 'onzichtbare teksten’, een navigatie die plotseling in het niets verdwijnt. Ik ben het allemaal tegengekomen. In die geval zou ik de kunstenaar adviseren het adagium van Mies van der Rohe wat meer toe te laten: ‘less is more’. 

Maar gelukkig kwam ik ook een paar sites tegen die er superstrak, beeldend en creatief uitzagen. Een paar favorieten vind je hieronder. Ook een mooie kunstenaarssite tegengekomen? Laat een reactie achter, ik ben benieuwd! 

Natasja Bennink
Kunst staat niet los van zijn omgeving. Toch zie je op de meeste websites kunstwerken volledig uitgesneden tegen een witte of zwarte achtergrond. Een mooi voorbeeld van hoe het óók kan zie je op de site van beeldhouwer Natasja Bennink: haar werk wordt in prachtige foto’s in context getoond, zoals hier. En ze noemt de mogelijkheid tot atelierbezoek onder ‘contact’. Alleen de pagina ‘nieuws’ zou wel wat verbetering kunnen gebruiken, maar verder: erg mooi!

Casper Faassen 
Een website met karakter, die technisch prima werkt. Alleen jammer van die ontbrekende prijzen.... 

Marc Mulders
Op de website van Marc Mulders is veel, maar dan ook echt héél veel van zijn werk te vinden. Het is niet de meest originele site, maar het is prima geordend en door de tekst op de homepage wordt direct duidelijk dat hij in verschillende disciplines werkt. Het beeld is zeer prominent aanwezig op zijn site maar het is hem ook gelukt om bij zijn projecten flink wat achtergrondinformatie kwijt te kunnen zonder dat de website te ‘tekstig’ wordt. En, niet onbelangrijk, tussen de prachtige detailfoto’s van zijn werk plaatst hij beelden van zijn atelier of het voorbereiden van een expositie. Via de interviews en achtergrondverhalen leer je de kunstenaar achter het werk kennen. Punten voor wat betreft “laat zien wie je bent en wat je doet’ dus!

Ben jij kunstenaar, creatief of een kleine ondernemer en heb je advies nodig over je website of je prijzen? Met mijn quickscan Verbeter je website geef ik je inzicht in de sterke en zwakke punten van jouw website. Ik help je met slimme tips op weg om je site te verbeteren. Je kunt de Quickscan direct boeken en je krijgt binnen 3 werkdagen jouw quickscan toegestuurd. Heb je vragen op het gebied van communicatie, crowdfunding of ondernemerschap? Dan is mijn Adviesgesprek voor kunstenaars en creatieven wellicht iets voor je.

Ook hoor ik graag reacties van kunstenaars die bewust geen prijzen op hun site vermelden. Laat een reactie achter onder dit blog of mail me!

Benieuwd hoe ik het zelf aanpak? Ik maakte verschillende websites:
​
website Gedichtje op maat
website Jeroen Brabander
website schilderschetsen Elpine de Boer
website Jan Kassies Fonds 

Rondkomen van je kunst is niet altijd gemakkelijk. Je kunt natuurlijk een bijbaan als barista nemen, maar heb je er al eens aan gedacht om je diensten als kunstenaar uit te breiden? Je kunt altijd meer verkopen dan je denkt. Vaak kom ik kunstenaars tegen die zich alleen focussen op het verkopen van hun schilderijen, voorstellingen of beeldhouwwerken. Als de verkoop niet zo loopt als gehoopt, komen ze snel in de knel. Terwijl er manieren zijn om je aanbod als kunstenaar uit te breiden en structureel meer te verdienen met je werk. Natuurlijk zijn cursussen en workshops een voor de hand liggende optie, maar er is nog zoveel meer mogelijk! Zet je autonome werk en je kennis in op een nieuwe manier en kom zo steeds dichter bij het (beter) rondkomen van je artistieke werk. 

E-book Je aanbod als kunstenaar of creatief uitbreiden en meer verdienen met je werk
Tien opties om je aanbod als kunstenaar uit te breiden en meer te verdienen met je werk heb ik gebundeld in mijn e-book 'Je aanbod als kunstenaar of creatief uitbreiden'.  Of je nu beeldhouwer, schilder, fotograaf, illustrator, theatermaker of tekstschrijver bent, er zijn zeker ideeën bij die geschikt zijn voor jouw beroepspraktijk. Vaak is het een kwestie van gewoon beginnen! Je leest  onder andere over nieuwe manieren om cursussen en workshops vorm te geven, over het ontwikkelen van producten gebaseerd op je werk, over affiliate marketing en over het delen en verkopen van je kennis. 

Je kunt het e-book (20 pagina's)  aanschaffen en vervolgens downloaden voor € 9,99 via onderstaande knop. 

Voor Cultuur + Ondernemen geef ik de komende weken twee keer een presentatie aan kunstenaars die meedoen aan de Route Ondernemerschap. In vier bijeenkomsten leren zij alles over het versterken van hun visie, vinden van de juiste financieringsmix, verkennen van de markt en het werken aan hun online zichtbaarheid. Bij dat laatste onderwerp kom ik om de hoek kijken. Binnen deze bijeenkomst verzorg ik een presentatie over zichtbaar blijven met je website. Hoe breng je je werk op een sterke manier over via je site? Gebruik je vooral beelden of schrijf je zelf ook teksten over je werk? Hoe kom je hoger in Google en waarom zou je je prijzen vermelden? 

Ook vorig jaar gaf ik voor Cultuur+Ondernemen zo'n presentatie aan een groep kunstenaars. Natuurlijk komen ook de sites van de deelnemende kunstenaars aan bod. Het is tenslotte het meest leerzaam als je tips krijgt om met je eigen site aan de slag te gaan. Bij het voorbereiden van de presentaties bekijk ik dus ook alle sites uitgebreid. En dit jaar vielen me twee dingen in het bijzonder op, één positief en één negatief. Ik deel ze graag: 

• De kwaliteit van de foto's op de sites van kunstenaars lijkt flink verbeterd. Steeds vaker zie ik professionele foto's voorbij komen. Natuurlijk kun je ook met smartphone goede foto's maken, maar het is toch echt iets heel anders dan foto's van een scenefotograaf bij een theatervoorstelling of mooi belichtte foto's in een galerie. Het lijkt erop dat kunstenaars zich meer bewust zijn van het belang van goede beelden en er ook in durven investeren. 
  
  
• Op het gebied van het vermelden van prijzen bij beeldende kunst is nog een wereld te winnen. Ik schreef er al eerder over in mijn blog en krijg er nog steeds regelmatig reacties over. De argumenten variëren van kunstenaars die niet willen dat mensen (kunstdieven??) weten dat er veel werk van waarde in hun atelier te vinden is tot kunstenaars die het 'goedkoop' vinden overkomen. Toch blijf ik van mening dat in het geval van werken die al 'af' zijn, een prijskaartje heel normaal is. Het zorgt voor helderheid naar je potentiële klanten en laat je als kunstenaar serieus nadenken over je beroepspraktijk: hoeveel moet iets kosten met de tijd die je er in geïnvesteerd hebt? En waarom? 

Wellicht zijn er na mijn presentaties nog meer opvallende zaken bijgekomen. Dan vertel ik daar natuurlijk later meer over! Zelf ook aan de slag met jouw website? Boek dan direct mijn Quickscan Verbeter je website. Ideaal voor kunstenaars en creatieven. 

Deze zomer werkte ik voor het Taalmuseum aan een expositie én magazine die een dwarsdoorsnede laat zien van Leids taalonderzoek. De expositie De zin van taal | Language for society is vanaf 15 september tot en met 30 november 2018 te zien in de Oude UB, aan het Rapenburg 70.

Het was een spannend project want alles moest in de zomer gebeuren: het kiezen van de onderwerpen, het schrijven van de teksten voor het magazine, het maken van passende beelden voor in de expositie, de vormgeving en natuurlijk de publiciteit. En zie maar eens interviews of afspraken te prikken als iedereen op vakantie is....

Gelukkig is het gelukt en staat er nu een mooie expositie en een heel interessant en divers magazine. Maar waar gaan die nu precies over? 

Met Het Taalmuseum wilden we laten zien dat taalwetenschappers interessante perspectieven en zinnige antwoorden geven op grote vraagstukken van onze tijd. Identiteit, digitalisering, gezondheid en innovatie houden de gemoederen bezig en bepalen het nieuws en maatschappelijke discussies. Met de tweetalige expositie De zin van taal | Language for society laat Het Taalmuseum zien hoe taal- en cultuuronderzoek dergelijke debatten kan verrijken. 

De diversiteit aan taalonderzoek zal je verrassen! (Dat deed het mij in ieder geval). Wat denk je van taaltests die ziektes eerder helpen ontdekken? Of van een bril die als vertaalcomputer kan fungeren? Maar ook het onderzoek naar en het behouden van bedreigde talen en het reconstrueren van migratieroutes aan de hand van taal en het tegengaan van nepnieuws komt aan bod in het magazine De zin van taal | Language for society. Het mooie is: het magazine is gratis te krijgen tijdens de expositie in Rapenburg 70 in Leiden, maar is ook online te lezen. Je vindt het magazine hier. 

Thalia de Jong maakte prikkelende beelden die de vier thema's Identiteit, digitalisering, gezondheid en innovatie verbeelden. Je kunt ze nog tot en met 30 november bekijken aan Rapenburg 70. 

Voor een keer curator zijn en mogen dwalen door het depot van een kunstmuseum om te kiezen uit Verborgen Kunstwerken die het Nederlandse publiek nooit te zien krijgt. Wie wil dat nu niet? Eind januari opende het tweede Pop-Up museum van De Wereld Draait Door. In het Allard Pierson Museum zijn negen zalen gevuld met werken uit de depots van twaalf musea.  En zoals het een ‘echte’ tentoonstelling betaamt, is er bij de expositie een tentoonstellingscatalogus verschenen. In het rijk geïllustreerde boek is de keuze van alle gastconservatoren, van zowel het eerste als het tweede DWDD Pop-Up museum, te zien.  

Bladerend door het boek viel mij de gelijkenis op met de ervaring die ik had bij De Grote Kunstshow afgelopen weekend in de Rotterdamse Schouwburg. Daar werd beeldende kunst in het theater gebracht. De bezoeker werd meegenomen in de verhalen en associaties die die kunstwerken oproepen. Dezelfde insteek komt naar voren in de catalogus DWDD Pop-Up museum. Er is in het boek geen kunsthistorische lijn te bekennen en geen achtergrondinformatie over de kunstenaars of de materialiteit van het kunstwerk te vinden. Is dat erg? Voor mijn kunsthistorische hart misschien wel. Maar voor mijn theaterhart, dat houdt van verhalen, biedt het boek genoeg moois: het laat je zien dat kunstwerken geladen kunnen worden met je eigen verhaal. Dat kijken naar kunst een hoogst persoonlijke ervaring kan en mag zijn. Dat jouw eigen associaties, los van wat kunsthistorisch belangrijk is, een prachtige tentoonstelling kunnen opleveren.

Duidelijk wordt dat alle conservatoren een eigen insteek hebben bij het kiezen van hun werken. Ze starten met één werk dat hen raakt (Joost Zwagerman), vanuit hun expertise (Cécile Narinx), werken met een thema (Pieter van Vollenhoven), of kiezen op gevoel (Nico Dijkshoorn) of genre (Marc-Marie Huijbregts). Het levert duidelijk een bijzondere intimiteit op tussen conservatoren en kunstwerken, die Carice van Houten zelfs verleidt om Henri Fantin-Latour liefkozend ‘Henri’ te noemen. Het plezier van de conservatoren en onbevangenheid waarmee ze door de collecties mochten grasduinen straalt het rijk geïllustreerde boek ook uit. Er is geen goed of fout, er is alleen heel veel plezier in het kijken, waarbij we onze eigen gedachten en ideeën op het werk mogen loslaten. Zoals Jan Mulder de kijker en lezer een opdracht meegeeft: “Kijk goed. Kijk voor de zekerheid nogmaals. Vorm uw eigen mening. Slik niet klakkeloos alles wat er staat en hangt. Wees uw eigen kunstpaus.” Zo’n advies, om beter en langer te kijken is natuurlijk altijd een aanrader. Ook bij dit boek. Bij een tweede keer lezen en kijken blijken keuzes die aanvankelijk zo voor de hand liggend leken bij nader inzien toch te verrassen.

Ik begon dit blog met een vergelijking met De Grote Kunstshow die ik bijwoonde. Op het eind van het boek, lezend in het artikel van Sywert van Lienden, springt me nog een opvallende overeenkomst in het oog. Het Walthamstow Tapestry wist het te maken tot zowel de DWDD expositie als tot een optreden in de Rotterdamse Schouwburg. Zo zag ik een werk dat zijn dagen in een museumdepot en in een privécollectie slijt ineens twee keer in één week. ‘Hoeveel van die tapijten heeft de kunstenaar eigenlijk gemaakt’, vraag ik me plotseling af. Zo stuit ik op wat voor mij het struikelblok is bij deze expositievormen waar het persoonlijke overheerst. Ik móet nu weten hoe dat tapijt van Grayson Perry is gemaakt, hoe groot het is, hoeveel er van zijn en wat de betekenis van dat werk nu eigenlijk is. In de catalogus is daar niets over te vinden. Maar gelukkig hebben we het internet nog…..
​
Winactie
DWDD Pop-Up museum – Verborgen kunstwerken uit Nederlandse musea verscheen bij Lebowski Publishers en kost 24,99 euro. Ik mag een exemplaar van de catalogus weggeven. Kans maken om te winnen? Laat een reactie achter onder deze post of deel deze blog op social media.  

PS: wie ook meer wil weten over Grayson Perry's vijftien meter lange Walthamstow Tapestry kan hier foto's bekijken en hier een boeiend artikel vinden. 

Tot een paar weken geleden had ik nog nooit gehoord van Fondation Louis Vuitton in Parijs. Niet zo heel gek, want dit particuliere museum voor moderne en hedendaagse kunst is pas vorig jaar geopend. Bovendien kom je er niet snel terecht als je zomaar wat door Parijs struint: het bevindt zich namelijk aan de rand van het Bois de Boulogne. Maar het is zeker de moeite waard om een paar metrohaltes te nemen want het gebouw én het uitzicht vanaf de vier terrassen is adembenemend mooi. 


Niemand minder dan architect Frank Gehry, die ook verantwoordelijk is voor het Guggenheim in Bilbao, tekende voor het ontwerp. Hij maakte voor de collectie van Bernard Arnault een 'schip' met 12 glazen zeilen. Van de bouw kun je prachtige foto's en video's vinden op deze pagina.  
Op het laagste niveau van het museum word je omgeven door water en kun je door Inside the Horizon lopen dat Olafur Eliasson speciaal voor deze plek maakte. Het caleidoscopische werk, bestaande uit allerlei spiegels en verlichte gele glaspanelen, is niet alleen mooi maar ook heel erg grappig om doorheen te lopen.
Wanneer je vervolgens door het gebouw dwaalt word je steeds opnieuw verrast door de imposante glazen zeilen, gecombineerd met een houten constructie. Misschien wel de grootste publiekstrekker zijn tenslotte de vier terrassen die je een geweldig uitzicht geven over het Bois de Boulogne en het zakendistrict van Parijs. 

Gratis toegang tot het park 
Bovendien geeft je museumticket toegang tot Le Jardin d'Acclimatation, een vriendelijk park (150 jaar oud) waar het fijn doorheen teruglopen is naar de metro en waar allerlei attracties voor kinderen zijn (denk aan een zweefmolen, ouderwetse trapwagens etc). Ook zijn er regelmatig activiteiten in het park. Zo kwamen wij in een Koreaans festival terecht, waar we anders nooit heen zouden zijn gegaan. Erg leuk! 

Zijn er ook minpunten? Ja. Het museum is geen gebouw waar je automatisch je weg in vindt. Af en toe moest ik op de plattegrond opzoeken waar ik me bevond. En stiekem verwacht je bij het zien van het kolossale gebouw toch nóg meer kunst dan de 11 expositieruimtes die het museum nu bevat. Desondanks is het gebouw zelf wat mij betreft de prijs van het toegangskaartje (14 euro) ruimschoots waard! 

In juni 2015 verscheen een prachtig, rijk geïllustreerd boek waaraan ik vanuit de Van der Leeuwstichting een bijdrage mocht leveren in de vorm van een artikel over de stichting. Het boek 'Hendendaagse kunst in Nederlande kerken, 1990-2015' geeft voor het eerst een beeld van de veelstemmige dialoog tussen (museale) kunst en kerk in tijden van secularisatie. De kunst - van Jan Dibbets tot Teun Hocks, van Marc Mulders tot Marlene Dumas, van Maria Roosen tot Tinkebell - is het uitgangspunt, terwijl de kerk de context en (vaak letterlijk) de ruimte schept. De twintig artikelen en interviews zijn geïllustreerd met foto's en beeldessays. De publicatie, samengesteld door Joost de Wal, is verschenen bij uitgeverij Lecturis. Via deze link is Hedendaagse kunst in Nederlandse kerken te bestellen.